چگونه تندخوان شویم و در کنکور و امتحان قبول شویم؟

زمانی که ما کندخوانی نکنیم می‌توانیم تندخوان شویم. ولی باید ابتدا بدانیم کندخوانی تحت تاثیر چه عواملی است و دلایل آن را بشناسیم تا بتوانیم آن‌ها را از بین ببریم و به هدف خودمان یعنی تندخوانی برسیم.

با یادگیری مهارت تندخوانی دیگر نگران قبولی در امتحانات و کنکور نباشید. خوب با من همراه باشید تا پایان این مقاله و ببینید با کنار گذاشتن چند کار کوچک چگونه می‌توانیم تندخوان شویم.

۱_ کلمه خوانی

 کلمه‌خوانی علاوه بر اینکه سرعت مطالعه را کاهش می‌دهد، میزان درک را هم پایین می‌آورد. اگر کلمه خوانی تبدیل به جمله‌خوانی یا عبارت‌ خوانی شود، سرعت مطالعه بیشتر می‌شود و میزان درک مطلب بالاتر می‌رود.

افرادی بر این باور هستند که با خواندن کلمه به کلمه میزان درک مفاهیم بیشتر است. در حالی که این باور کاملا غلط است و یکی از مهم‌ترین دلایل تندخوان نشدن کلمه‌خوانی است. چون مغز با معنی و مفهوم جملات کار دارد و مفهوم بعضی کلمات هم در جمله جلوه پیدا می‌کند نه با معنی و مفهوم کلمات.

همین الان که شما دوست عزیز این مطلب را مطالعه می‌کنید، مغز شما با کلمات متن کاری ندارد، بلکه دنبال دریافت مفهوم جملات است. اگر قرار باشد ذهن روی تک‌تک کلمات مکث کند، ابتدا برخی از کلمات را درک نمی کند. چون دارای مفهوم نسبی هستند و با قرار گرفتن در کنار کلمات دیگر معنی و مفهوم واضح و روشنی پیدا می‌کنند و دوم اینکه میزان درک کاهش می‌یابد.

به‌عنوان مثال
یک تایپیست وقتی‌که متن را تایپ می‌کند به‌صورت کلمه به کلمه می‌خواند و تایپ می‌کند نه به‌صورت جمله به جمله. حالا اگر از همین فرد بعد از اتمام کارش درباره آن متن سوال کنید شاید مقدار کمی را بتواند به یاد آورد. چون کلمه خوانی کرده و کلمه به کلمه متن را خوانده و تایپ کرده است.

۲_ خواندن با صدا (بلندخوانی)

دومین علت کندخوانی خواندن با صدای بلند است. کسی که با صدا مطلبی را می‌خواند حتی اگر بتواند با نهایت سرعت مطلبی را بخواند ۳۰۰ تا ۴۰۰ کلمه در دقیقه را بیشتر نمی‌تواند بخواند. چون سیستم گفتاری ما محدودیت دارد و قابلیت افزایش سرعت آن هم حدی دارد و بیش از آن نمی‌توان افزایش سرعت داد.

ولی متاسفانه بعضی از افراد بر این باورند که اگر متن را ببینند و بعد آن را تکرار کنند و بلند بخوانند خیلی بهتر می‌توانند آن مطلب را یاد بگیرند. در حالی که این روش بسیار غلط است.

البته بلندخوانی در مرحله مرور که جزئی از مراحل مطالعه صحیح است و در آینده آن را توضیح میدهم جزء الزامات است. ولی در مرحله خواندن باعث افت یادگیری می‌شود و از تندخوان شدن جلوگیری می‌کند.

به‌عنوان مثال
فردی را در نظر بگیرید که در حال مطالعه کتابی است و با صدای بلند آن کتاب را می‌خواند. به‌این‌ترتیب که ابتدا چشم جملات را می‌بیند و بعد با صدای بلند آن‌ها را تکرار می‌کند و سپس این مطالب مجددا از دهان به‌وسیله تلفظ خارج‌شده و از راه گوش به مغز می‌رسد و این روند مطالعه یک کتاب توسط فردی است که بلندخوانی می‌کند که بسیار طولانی است و متاسفانه بعضی از افراد به بلندخوانی عادت کرده‌اند و این عادت به‌شدت غلط است و ما قصد داریم که عادت صحیح صامت خوانی جایگزین عادت غلط بلندخوانی شود تا بازدهی در مطالعه افزایش یابد.

۳_ درون خوانی (لب خوانی)

سومین دلیل کندخوانی، درون خوانی یا لب‌خوانی است. افرادی هستند که دیگر بلندخوانی نمی‌کنند، ولی درون خوانی یا لب‌خوانی دارند. یعنی همان‌گونه که متن کتاب را می‌بینند و مطالعه می‌کنند کلمات آن را تک‌تک در ذهن خود تکرار می‌کنند و این عادت هم غلط است و به‌شدت تمرکز را از بین می‌برد و سرعت مطالعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باید با روش صحیح چشم خوانی جایگزین شود. اگر این عادت غلط ترک نشود، تندخوان شدن غیرممکن است. چون باعث کاهش شدید سرعت مطالعه و پایین آمدن درک مطلب می‌شود.

۴_ برگشت غیر ارادی چشم به عقب

چهارمین علت کندخوانی برگشت غیر ارادی چشم به عقب است. خیلی وقت‌ها که شما در حال مطالعه کتاب یا مطلبی هستید چشم به‌طور ناخودآگاه برمی‌گردد و چند کلمه قبل‌تر را نگاه می‌کند. مثلاً ۱۴ کلمه را خوانده‌اید ناخودآگاه چشم برمی‌گردد و ۵ یا ۶ کلمه عقب‌تر را می‌بیند و این از اختیار و اراده شما خارج است و به‌صورت ناخودآگاه است. ولی این مشکل ناخودآگاه را هم می‌توان با تمرین حل کرد.

۵_ سرگردانی چشم بین خطوط

پنجمین دلیل کندخوانی سرگردانی چشم بین خطوط است. بعضی وقت‌ها اتفاق می‌افتد که در حین مطالعه زمانی که مطلبی را مطالعه می‌کنید خط مورد نظر را گم می‌کنید و چشم بین خطوط سرگردان می‌شود و خط تکراری را می‌بیند و یا یک یا چند خط بالاتر یا پایین‌تر را مشاهده می‌کنید که این هم یکی از عوامل موثر بر کندخوانی است و با خط‌بر رفع می‌شود.

۶_ مکث طولانی چشم بر روی کلمات

ششمین علت کندخوانی مکث طولانی چشم بر روی کلمات است. چشم به‌طور میانگین یک‌چهارم ثانیه بر روی هر کلمه مکث می‌کند و باعث می‌شود در هر ثانیه چهار کلمه و در هر دقیقه ۲۴۰ کلمه دیده شود.

تحقیقات و آزمایشات و تجربه خود من در کلاس‌ها نشان داده بیشتر افرادی که برای اولین بار سرعت مطالعه‌شان را اندازه می‌گیرند، کمتر به ۲۴۰ کلمه در دقیقه می‌رسند.

علت آن همه مشکلاتی است که تا به اینجا گفته شد که شامل کلمه خوانی، بلندخوانی، لب‌خوانی، برگشت غیر ارادی چشم به عقب، سرگردانی چشم بین خطوط و مکث طولانی می‌شود.

با توجه به این دلایل سرعت مطالعه معمولا کمتر از ۲۴۰ کلمه است. و این حقیقت وجود دارد که نمی‌توان این مکث را از بین برد. ولی حقیقتی تجربه محور وجود دارد و آن اینکه می‌توان زمان مکث را کوتاه‌تر کرد.

مثلاً یک‌چهارم ثانیه به یک ششم ثانیه و یک‌ششم ثانیه به یک‌هشتم ثانیه یا یک‌دهم ثانیه تبدیل شود و این‌طوری زمان مکث خیلی کوتاه‌تر شده و سرعت چشم بیشتر می‌شود.

۷_ محدودیت دامنه دید

هفتمین دلیل کندخوانی محدودیت دامنه دید است. در حالت عادی زمانی که به یک متن یا یک پاراگراف از کتاب یا مقاله نگاه می‌کنید، معمولا ۲ تا ۳ کلمه را می‌توانید ببینید و درک کنید. ولی اگر این محدوده وسیع‌تر باشد، تعداد کلماتی را که می‌توانید ببینید بیشتر است و در نتیجه با افزایش دامنه دید، کلمات بیشتری را می‌توان هم‌زمان دید و این باعث درک کلمات بیشتر در یک زمان و افزایش سرعت مطالعه می‌شود.

تکنیک گسترش دامنه دید در مطالعه ارزش حیاتی دارد و یکی از عوامل ضروری خواندن است و بسیار تأثیرگذار است. برای همین باید تمریناتی را انجام دهیم تا دامنه دیده ما گسترده شود.

برداشت‌ آخر

کندخوانی یکی از دلایل اصلی قبول نشدن در کنکور است با آموزش رایگان تندخوانی، نگران قبولی در کنکور و کمبود وقت برای درس خواندن و تست‌زنی نباشید.

من به شما قول می‌دهم با انجام ندادن این کارهای کوچک، کتاب دیگر برای شما قرص خواب‌آور نیست و از مطالعه کتاب لذت می‌برید و به یک تندخوان حرفه‌ای تبدیل می‌شوید.